Mindfulness in de sportwereld

Twee weken geleden zijn Angelique en ik afgereisd naar de Vrije Universiteit te Amsterdam om een lezing bij te wonen van de grondlegger van Mindfulness Based Stress Reduction training: Dr. Jon Kabat Zinn. Hierbij kwam het onderwerp ‘sport en professionele sporters’ ook aan bod, iets wat ik interessant vond om te horen en graag met jullie wil delen.

In Amerika zijn en worden vele onderzoeken gedaan naar Mindfulness binnen de sport. Mindfulness wordt ook steeds meer toegepast binnen de professionele sportwereld. Zo vertelt Dr. Jon Kabat Zinn dat hij het Olympisch roeiteam van Amerika heeft mogen begeleiden tijdens de trainingen, wat de sportprestaties en zelfzorg ten goede kwam. Binnen de professionele Amerikaanse rugby- en basketbalwereld wordt door sportpsychologen en mindfulness trainers ook Mindfulness gegeven. Wist je dat Kobe Bryant en Lebron James ook Mindfulness hebben geïntegreerd binnen hun levensstijl en geliefde sport?

Echter reist nu de vraag misschien wat Mindfulness teweeg brengt binnen de (professionele)sportwereld.
Zoals je eerder in dit stuk hebt kunnen lezen, levert Mindfulness een positieve bijdrage aan de sportprestaties en zelfzorg binnen de sport.
Onderzoek heeft aangetoond dat door het beoefenen van Mindfulness de discipline en concentratie van de sporters verbeterd worden. Verder leren sporters om disfunctionele gedachten, gevoelens en gedragspatronen te laten gaan. Zij leren om de aandacht te richten op datgene, waar ze op dat moment mee bezig zijn in het spel(Speckens, 2015).

Wat de zelfzorg betreft leert Mindfulness (aan sporters) om de grenzen, van zowel fysieke als mentale toestanden, te herkennen, erkennen en respecteren. Door Mindfulness te beoefenen leer je jouw lichaam beter aanvoelen en zul je lichamelijke en mentale gewaarwordingen opmerken, voordat je een signaal(blessure, energietekort etc.) krijgt waaruit blijkt dat je over jouw grenzen bent gegaan.
Wanneer je lichamelijke of mentale gewaarwordingen tijdig opmerkt, zul je ook een keuze hebben in jouw handelen: Je gaat zo door of je kijkt wat jij(jouw lichaam/toestand) op dit moment nog meer nodig heeft. Een sporter krijgt hierdoor ook meer inzicht in het stellen van zijn/haar prioriteiten. De autonomie wordt hierdoor ook verbeterd.

Novak Djokovic, Wimbledon 2014. Bron: Speckens(2015).

Bij het sporten komen vele emoties kijken. Mindfulness leert aan mensen om gevoelens op te merken en vanuit deze gevoelens bewust te reageren. Sporters leren op deze manier om minder te reageren vanuit automatische emotionele reactiviteit. Jezelf niet te laten meevoeren door bijvoorbeeld gevoelens van frustratie tijdens het spel. Je merkt alleen op dat je gefrustreerd bent, om vervolgens de keuze te hebben om in jouw frustratie misschien niet alle energie te steken en deze energie juist te bewaren voor het spel waarin je nog beweegt.
Daarnaast kan Mindfulness ook helpend zijn in het bewust worden en omgaan met het leven naast en na de sport.

Sportieve groet!
Rian Wijffelaars

Speckens, A. (2015). Mindfulness: De mogelijke betekenis voor sport. Nijmegen: RadboudUMC.